Συνέντευξη με τον Γιώργο Ιωαννίδη

Υπάρχουν ίσως ελάχιστοι ερευνητές στην Ελλάδα σήμερα που να έχουν ασχοληθεί τόσο πολύ με το Ghost Hunting και τα στοιχειώματα γενικότερα όσο ο κ. Γιώργος Ιωαννίδης, ψυχολόγος-συγγραφέας και αρχισυντάκτης του περιοδικού Mystery. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, του ζήτησα να μου παραχωρήσει την παρακάτω -απολαυστική- συνέντευξη, η οποία δημοσιεύεται αποκλειστικά στο blog του Haunted Greece. Ο κ. Ιωαννίδης απαντά σε μια σειρά από ερωτήματα για τα στοιχειώματα, δίνει συμβουλές σε επίδοξους ghost hunters ενώ επιχειρεί και μια ψυχολογική προσέγγιση των φαινομένων που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια ενός ghost hunting. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα σαν διαχειριστής του Haunted Greece αλλά και σαν αναγνώστης, αφού αναμφίβολα, πρόκειται για μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις του που έχω διαβάσει ποτέ!

Γιώργο, καταρχάς, τι σημαίνει για σένα το ghost hunting; Πρόκειται για μια απασχόληση για να περάσει κάποιος την ώρα του με έναν «εναλλακτικό» τρόπο διασκέδασης, ή κάτι πιο ουσιώδες;

Για να μιλήσουμε για το ghost hunting πρέπει πρώτα να ορίσουμε το ghost hunting και αυτομάτως εδώ προκύπτουν ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα προβλήματα. Για παράδειγμα, πως γίνεται να κυνηγήσεις κάτι το οποίο εξ ορισμού είναι άυλο; Η έννοια του κυνηγιού προϋποθέτει κάποιο θήραμα, στην περίπτωση του ghost hunting λοιπόν, ποιος ή τι είναι ακριβώς το θήραμα; Βεβιασμένα κάποιος θα μπορούσε να απαντήσει πως τα δεδομένα που συγκεντρώνονται με την κάμερα μπορούν να θεωρηθούν καρπός της φαντασματοθηρείας.

Ασφαλώς, μονάχα που από την στιγμή που δεν γνωρίζουμε ακόμη τι είναι αυτό που πάμε να «κυνηγήσουμε», τότε πως ξέρουμε αν αυτό που συλλάβαμε είναι σχετικό ή όχι;

Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ, είναι το φαινόμενο των Orbs. Πόσες χιλιάδες φωτογραφίες δεν έχουμε δει να παρουσιάζονται ως βέβαιες αποδείξεις στοιχειώματος; Κι όμως, όπως πολύ καλά έδειξε και ο καλός φίλος και συνεργάτης Νικόλαος Κουμαρτζής [http://www.metafysiko.gr/?p=1537] σε έρευνα του, σχεδόν όλες οι φωτογραφίες που αφορούν τα Orbs δεν έχουν να κάνουν με το παραφυσικό, αλλά είναι σκόνη, έντομα κ.α.

Αντιλαμβάνεσαι λοιπόν πως το ζήτημα του ορισμού έχει εξαιρετική σημασία, αν και σπάνια το αναλογιζόμαστε. Οι περισσότεροι βλέπεις, γοητεύονται από την περιπέτεια που υπόσχεται το όλο θέμα, και μιμούνται τις μεθόδους των τηλεοπτικών παραγωγών σαν το Most Haunted και το Ghost Adventures, μπερδεύοντας κάπου εκεί την έννοια της έρευνας με την έννοια της περιήγησης, καθώς μια έρευνα προϋποθέτει ειδική προετοιμασία, κατάλληλη οργάνωση και μεθοδική προσέγγιση. Αντίθετα, τις περισσότερες φορές, το ghost hunting είναι απλά μια βόλτα με φίλους που αναζητούν την συγκίνηση της βραδιάς και όχι την επιστημονική συλλογή δεδομένων. Είναι αυτό κακό ή λάθος; Καθόλου! Γνωρίζω πολλά άτομα που έχουν αλλάξει την κοσμοθέαση τους μετά από ένα απροσδόκητο συμβάν που έλαβε τόπο σε κάποιο ghost hunting. Ως εκ τούτου, μπορεί η φαντασματοθηρεία να προσφέρει πολλά από άποψη εμπειριών - αυτό όμως που δεν προσφέρει είναι ασφαλή επιστημονικά δεδομένα. Στην καλύτερη περίπτωση δε, δίνει ενδείξεις, όχι όμως απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα για τον θάνατο.

Όσον αφορά τέλος το ερώτημα σου για το αν πρόκειται για μια απλή εναλλακτική διασκέδαση ή κάτι πιο ουσιαστικό... νομίζω πως το γεγονός πως ως φαινόμενο εξαπλώνεται με γρήγορους ρυθμούς σε ολόκληρο τον πλανήτη δείχνει πως αγγίζει βαθύτερες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Κατά την γνώμη μου αποτελεί την αναβίωση του πνευματιστικού κινήματος που γνωρίσαμε πριν ένα περίπου αιώνα στον Δυτικό κόσμο. Με την διαφορά μονάχα πως σήμερα, λόγο της τηλεόρασης, διαθέτει ένα περισσότερο pop χαρακτήρα, και βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην τεχνολογία. Βέβαια, όπως είπα και νωρίτερα, όταν ακόμη δεν γνωρίζουμε τι είναι αυτό που πάμε να «κυνηγήσουμε» πως είμαστε βέβαιοι πως τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε καταγράφουν διακυμάνσεις και μορφές που σχετίζονται με το παραφυσικό; Κάθε απότομη μετακίνηση του δείκτη στον μετρητή EMF δεν σημαίνει αναγκαστικά πως κάποιο πνεύμα δρασκελίζει εκείνη την στιγμή τον διάδρομο. Πρόκειται απλά για μια θεωρία η οποία διατυπώθηκε εμπειρικά και αναπαράγεται από όλους δίχως κανείς να μπορεί να την αποδείξει (ή και να την ακυρώσει).

Κατά συνέπεια, δεν θεωρώ πως πρόκειται για μια άσκοπη ενασχόληση, αρκεί αυτοί που καταπιάνονται μαζί της να έχουν καλή γνώση των περιορισμών αλλά και των ευκαιριών που προσφέρει ένα καλό ghost hunting.

Έχεις συμμετάσχει προσωπικά σε αρκετές έρευνες ghost hunting, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Θα μπορούσες να ξεχωρίσεις κάποια από αυτές ;

Έχω παρακολουθήσει εκατοντάδες ώρες υλικού ghost hunting και συμμετέχει σε κάποιες από αυτές, ποτέ όμως στο εξωτερικό, ή όχι ακόμη τουλάχιστον! Αν ξεχώριζα κάποια, θα ήταν σίγουρα η πρώτη μου απόπειρα στην παιδική μου ηλικία, όταν με φίλους είχαμε μπει σ' ένα σπίτι που η τοπική παράδοση ήθελε να είναι στοιχειωμένο. Θυμάμαι μέχρι σήμερα την αγωνία, όπως και το ατύχημα που είχα καθώς δεν είχαμε λάβει υπόψη κανένα μέτρο ασφάλειας - λάθος μέγιστο φυσικά!

Από εκεί και πέρα, έχω συμμετάσχει σε ghost hunting σε χώρους όπου κυριολεκτικά τα έπιπλα χόρευαν, όπου παράξενοι ήχοι ακολουθούσαν κάθε μου βήμα κ.ο.κ. Πιστεύω όμως πως η πιο ενδιαφέρουσα εμπειρία μου -όσον αφορά πάντα τα στοιχειώματα- ήταν σε κάποιο σπίτι όπου κανείς δεν γνώριζε πως θα μπορούσε να φιλοξενεί κάτι από την Άλλη Πλευρά. Παρόλ' αυτά όμως, τα φαινόμενα που είχα βιώσει, όπως και μια πλήρη οπτασία που έγινε αντιληπτή από εμένα και ένα αγαπητό μου πρόσωπο ταυτόχρονα, με κάνει να πιστεύω πως τα πιο ενδιαφέροντα περιστατικά είναι τα απροσδόκητα και σε χώρους όπου δεν περιβάλλονται από φήμες, σε σπίτια και διαμερίσματα της διπλανής πόρτας.

Υπάρχει κάποια τοποθεσία, σε Ελλάδα ή εξωτερικό, στην οποία θα ήθελες πολύ να κάνεις ghost hunting γιατί θεωρείς ότι εκεί θα υπάρχουν σημαντικά ευρήματα;

Όπως ίσως θα έχεις αντιληφθεί, δίνω μεγαλύτερη έμφαση στο εμπειρικό κομμάτι, και ως εκ τούτου με απασχολούν περισσότερα τα ανθρωποκεντρικά και όχι τα τοποκεντρικά στοιχειώματα.

Αν όμως ήθελα να επισκεφτώ κάποιο μέρος για ghost hunting, αυτό θα ήταν σίγουρα το Φραγκοκάστελο στην Κρήτη όπου όπως λέγεται κάθε χρόνο εμφανίζεται μια φασματική στρατιά, όπως επίσης και το Queen Mary που βρίσκεται αγκυροβολημένο από το 1967 στην Καλιφόρνια. Τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί στην εσωτερική πισίνα του πλοίου είναι κάτι πέρα από εντυπωσιακά...

Μιας που αναφέραμε τα ευρήματα, θα γνωρίζεις τη κλασική φράση της κβαντικής φυσικής «ο παρατηρητής επηρεάζει το πείραμα». Θεωρείς ότι συμβαίνει κάτι παρόμοιο κατά τη διάρκεια ενός ghost hunt; Μήπως η φύση (και η ένταση) των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα εξαρτάται από τη σύνθεση και τη διάθεση της ομάδας που ερευνά;

Η ψυχολογική παράμετρος του ghost hunting παίζει καθοριστικό ρόλο, όχι μόνο στην παρατήρηση των φαινομένων αλλά και στην παραγωγή τους. Όπως είπα και νωρίτερα, δεν ξέρουμε ακόμη με πλήρη βεβαιότητα ποια είναι η φύση και η μηχανική που διέπει τον πνευματικό κόσμο, τα στοιχειώματα και τις εκδηλώσεις τους. Κατά συνέπεια, είναι πολύ πιθανό, μέρος των φαινομένων που παρατηρούνται να έχουν πηγή προέλευσης το ίδιο το άτομο που τα παρατηρεί - να πρόκειται δηλαδή για ασυνείδητες ψυχοκινητικές προβολές με υποκειμενικό χαρακτήρα που αποκτούνε όμως αντικειμενική υπόσταση! Κάτι τέτοιο συμβαίνει συχνά με τα περιστατικά poltergeist.

Από την άλλη, η ασαφής μορφή που έχουν αυτά καθ' αυτά τα δεδομένα που συγκεντρώνονται κατά την διάρκεια ενός ghost hunting, ενισχύουν την πιθανότητα οι παρατηρητές να διαβάζουν αυτό που και οι ίδιοι -ανομολόγητα πολλές φορές- επιθυμούν. Όπως ακριβώς συμβαίνει δηλαδή και με την μελανοκηλίδες Rorschach, έτσι και εδώ, ένα οπτικό simulacra, ένας ασυνήθιστος ήχος και ένα αδιευκρίνιστο EVP μπορεί πολύ εύκολα να θεωρηθεί ως η καλύτερη απόδειξη παραφυσικής δραστηριότητας δίχως όμως να είναι!

Και γι' αυτό θεωρώ πολύ σημαντικό, τα άτομα που επιδίδονται στο ghost hunting να γνωρίζουν πολύ καλά, όχι μόνο την λειτουργία των οργάνων που χειρίζονται, αλλά και τον εαυτό τους, ώστε να μην σταθεί εμπόδιο, παρερμηνευτής ή ακόμη, πηγή οποιοδήποτε φαινομένου.

Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα, δεν είναι παρά μια κουκίδα στον παγκόσμιο χάρτη του ghost hunting, καθώς σε σχέση με άλλες χώρες έχουμε εμφανώς λιγότερα μέρη που προσφέρονται για έρευνα, αλλά και σημαντικά λιγότερες ομάδες που ασχολούνται με το αντικείμενο. Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;

Όσον αφορά τα μέρη, αυτό είναι λάθος! Από την μια, τα περιστατικά παραφυσικής δραστηριότητας σε κατοικημένους χώρους είναι πολύ περισσότερα από τα υποτιθέμενα και φημολογούμενα «στοιχειωμένα σπίτια». Από την άλλη, αν κανείς ψάξει στην λαογραφία μας ή απλά ρωτήσει τους παλαιότερους, μπορούν να διηγηθούν πολλές σχετικές ιστορίες για παράξενα μέρη όπως και να υποδείξουν πολλά σημεία όπου οι δυο Πλευρές συγκλίνουν παραδοξολογικά.

Αν λοιπόν έχουμε την εντύπωση πως η ζώνη των φαντασμάτων εντοπίζεται κάπου εκεί έξω (συνήθως έξω από τα όρια της πόλης) ή και πως περιορίζεται σε πολύ συγκεκριμένους χώρους ξεχασμένους από τους ανθρώπους και τον χρόνο, είμαστε πολύ απλά λάθος! Αν κρίνω από την διεθνή βιβλιογραφία, τις χιλιάδες αποστολές ghost hunting ανά τον κόσμο, τις επιστολές των αναγνωστών στο περιοδικό mystery και φυσικά την προσωπική μου έρευνα εντός και εκτός πλαισίου ghost hunting, πνεύματα υπάρχουν σχεδόν παντού! Σε σοκάκια, σε πιλοτές, σε διαμερίσματα, στις άκρες των αυτοκινητόδρομων, έχουν θεαθεί ακόμη και μέσα σε αυτοκίνητα την ώρα της οδήγησης!

Παρόλ' αυτά, δεν είμαστε εξοικειωμένοι τόσο με την πραγματικότητα αυτή. Έτσι, μπορεί καθημερινά εκατοντάδες έλληνες να βιώνουν το παράξενο, αλλά ο σύγχρονος ορθολογισμός και η αστική κουλτούρα της απομόνωσης εμποδίζουν τα περιστατικά αυτά να διαδοθούν και να αξιολογηθούν κατάλληλα. Με αποτέλεσμα, όποιος θέλει να ασχοληθεί σοβαρά με την έρευνα των φαντασμάτων, να συναντάει πιο εύκολα κλειστά στόματα, αλλά και ανθρώπους που ναι μεν θέλουν αγωνιωδώς να μοιραστούν την εμπειρία τους, αλλά ο απώτερος σκοπός τους είναι να την ξορκίσουν!

Για ποιο λόγο λοιπόν δεν έχουμε σήμερα πολλές ομάδες ghost hunting; Διότι μέχρι πρόσφατα, όσοι ενδιαφέρονταν για αυτά τα ζητήματα, αναζητούσαν απαντήσεις στους κλειστούς κύκλους των μέντιουμ, και στην Εκκλησία. Φυσικά υπήρχαν και οι εξαιρέσεις όπως η ελληνική Proteus Team που εν έτη 1999 -όταν δηλαδή το concept του ghost hunting βρισκόταν ακόμη στα βρεφικά του στάδια- πραγματοποιούσε εξορμήσεις σε στοιχειωμένους χώρους. Βέβαια, η μεγάλη αλλαγή έγινε μετά την διεθνή επιτυχία τηλεοπτικών παραγωγών όπως το Most Haunted, το Ghost Hunters και σήμερα πλέον, το Ghost Adventures.

Όπως ακριβώς δηλαδή την δεκαετία του 1990 η Ελλάδα είχε γεμίσει με ερασιτεχνικές ομάδες «κυνηγών» του παράξενου εξαιτίας της προβολής των The X-Files, έτσι και σήμερα όσοι γνωρίζουν να χειρίζονται τα torrents έχουν πρόσβαση σε ένα καινούργιο είδος τηλεόρασης που τους εμπνέει ανάλογα. Φυσικά, όταν κάποια στιγμή τέτοιου τύπου εκπομπές προβληθούν σε μεγάλα κανάλια και σε «λογικές» ώρες τηλεθέασης, θα σημάνει και η αντίστοιχη έκρηξη ελλήνων ghost hunters. Είναι απλά πιστεύω, θέμα χρόνου...

Φαντάζομαι γνωρίζεις τον όρο Residual Haunting και τη περίφημη Stone Tape Theory. Κατά πόσο πιστεύεις ότι τελικά τα «στοιχειώματα» δεν είναι τίποτα άλλο από μια ηχώ του παρελθόντος, μια σειρά αναμνήσεων του ίδιου του χώρου που απλώς προβάλλεται στο παρόν;

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεωρίες που ερμηνεύουν άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο ικανοποιητικά το όλο φαινόμενο. Είμαι όμως της γνώμης πως θα πρέπει να εξετάζουμε κάθε περίπτωση ξεχωριστά και ποτέ να μην προσπαθούμε να την προσαρμόσουμε σε μοντέλα ερμηνειών.

Πέρα λοιπόν από τις υπολειμματικές ψυχικές ενέργειες και την θεωρία για την ενεργειακή καθήλωση στον χώρο, όπως ανέφερες και εσύ, υπάρχουν και άλλες απόψεις, όπως αυτή των παράλληλων συμπάντων (τα φαντάσματα δεν είναι οπτασίες νεκρών αλλά μορφές ζωντανών υπάρξεων από μια παράλληλη διάσταση), της χρονομετρικής μετάβασης (όπου ο νους του παρατηρητή συντονίζεται με μια διαφορετική χρονοχωρική στιγμή), των αυτοπαραγωγικών φαινομένων (όταν δηλαδή το ίδιο το άτομο παράγει ακούσια την όποια παραφυσική δραστηριότητα), ή ακόμη και της στοιχειακής παρέμβασης, θεωρία σύμφωνα με την οποία στοιχειακές οντότητες χρησιμοποιούν το άδειο ενεργειακό κέλυφος των νεκρών για να περιπαίξουν με τους ανθρώπους, αποζητώντας την προσοχή και απομυζώντας την βιοενέργεια μας!

Πέρα από το να είσαι αρχισυντάκτης του mystery και συγγραφέας, είσαι και ψυχολόγος. Αν σου ζητούσα λοιπόν να δώσεις μια ψυχολογική προσέγγιση στα φαινόμενα που εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια ενός ghost hunting ή ενός στοιχειώματος γενικότερα, ποιά θα ήταν αυτή;

Όπως θα έχεις αντιληφθεί με τα όσα έχουμε ήδη κουβεντιάσει, αλλά και θα γνωρίζεις καλά από την προσωπική σου έρευνα όλα αυτά τα χρόνια με το ghost hunting, το αίνιγμα των στοιχειωμάτων δεν είναι τόσο απλό όσο ίσως φαίνεται. Αντίστοιχα, τα σχόλια που μπορεί να κάνει ένας ψυχολόγος πάνω στο θέμα αυτό είναι πάρα πολλά - για παράδειγμα, φαίνεται να υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στα ηχοκινητικά φαινόμενα και την ψυχολογία της καταπίεσης, ο έμμεσος σεξουαλικός χαρακτήρας ορισμένων εμφανίσεων (η φασματική γυναίκα στην άκρη του κρεβατιού) δηλώνει πολλά για τον εσωτερικό ερωτικό κόσμο του παρατηρητή κ.ο.κ.

Αυτό που σίγουρα έχει ενδιαφέρον όμως, και έθιξες σε προηγούμενη ερώτηση, είναι ο συμμετοχικός ρόλος του παρατηρητή στο ghost hunting, και δεν αναφέρομαι στο γνωστό πρόβλημα της αυθυποβολής που μπορεί να αλλοιώσει φρικτά την διαδικασία συλλογής δεδομένων, αλλά το ψυχολογικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει μια παράξενη εμπειρία. Εκεί, και ανάλογα με το σθένος, την παιδεία και την ιδιοσυγκρασία του καθένα οι αντιδράσεις διαφέρουν, προκαλείται όμως ένα υπαρξιστικός κλονισμός καθώς το άτομο έρχεται κυριολεκτικά πρόσωπο με πρόσωπο με φαινόμενα που αφορούν τον θάνατο! Μπορεί λοιπόν το ghost hunting να μοιάζει με μια γοητευτική περιπέτεια μυστηρίου, στην πραγματικότητα όμως είναι μια ενεργή προσπάθεια εύρεσης της προσωπικής μας αλήθειας σχετικά με το νόημα της ζωής, το τέλμα της και το επέκεινα. Πρόκειται ουσιαστικά για μια μεταφυσική εμπειρία (με την φιλοσοφική σημασία του όρου) και όχι ένα παιχνίδι εντυπωσιασμών.

Δεν είναι παράξενο λοιπόν που οι περισσότεροι έφηβοι (με εξαιρέσεις πάντα) αν και ξεκινάνε το ghost hunting με ιδιαίτερο ζήλο, πολύ σύντομα το εγκαταλείπουν, όχι γιατί δεν έχουν καταγράψει θεαματικά φαινόμενα, όσο γιατί δεν παρακινούνται από τα εσωτερικά ερωτήματα που θίγει ένας ενήλικας. Κυνηγούν με λίγα λόγια αιθερικές «πυγολαμπίδες» και όχι ουσιαστικές απαντήσεις για την ζωή και τον θάνατο.

Τι πιστεύεις ότι είναι αυτό που ξεχωρίζει τον «ερευνητή» ghost hunter από έναν νεαρό «ερασιτέχνη» που αρπάζει ένα φακό και τριγυρνά σε στοιχειωμένους χώρους ψάχνοντας για φαντάσματα;

Η αποφασιστικότητα, η οργανοτικότητα και η τεχνογνωσία! Πολλοί κρίνουν την αξία ενός ghost hunter από τον αριθμό και την ποιότητα των δεδομένων που έχει καταγράψει. Προσωπικά διαφωνώ, καθώς όλοι αυτοί ξεχνούν τον παράγοντα τύχη - γι' αυτό μια έρευνα προϋποθέτει την επανάληψη, την επανειλημμένη επίσκεψη δηλαδή στον χώρο έτσι ώστε να αποκλειστούν οι παράγοντες που ίσως έχουν παρέμβει στην συλλογή των δεδομένων, και να βρεθούν οι κατάλληλες συνθήκες για τις παραδοξολογικές εκδηλώσεις.

Από την άλλη, πολλοί κρίνουν την αξία ενός ghost hunter από τον εξοπλισμό του. Δίχως αμφιβολία, ο κατάλληλος εξοπλισμός βοηθάει σημαντικά στην όλη προσπάθεια. Γνωρίζω περιπτώσεις όμως, όπου εκπληκτικά και πέρα από κάθε αμφιβολία παραφυσικά φαινόμενα έχουν καταγραφεί απλά με την χρήση στοιχειώδους και καθόλου ακριβού εξοπλισμού. Κατά συνέπεια δεν έχει να κάνει πάντα με το πόσα χρήματα ξοδεύεις στο ghost hunting όσο στο πως χειρίζεσαι το ανθρώπινο και τεχνολογικό δυναμικό σου.

Θεωρείς ότι το ghost hunting είναι κάτι που μπορεί να κάνει ο οποιοσδήποτε ή υπάρχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε γνώσεις ή εξοπλισμό;

Δεν υπάρχει καλύτερο πανεπιστήμιο σ' αυτό το θέμα από την ίδια την εξάσκηση. Μονάχα η ίδια η πρακτική μπορεί να προσφέρει την απαραίτητη πείρα. Εξαιρετική βοήθεια φυσικά είναι και η μελέτη της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, της αρθρογραφίας όπως φυσικά και η μελέτη των διαφόρων σχετικών εκπομπών.

Απλά οι επίδοξοι ghost hunters θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν στον εαυτό τους, αν αυτό που θέλουν να κάνουν είναι μια έρευνα όσο το δυνατόν πιο κοντά στα πρότυπα της επιστημονικής Παραψυχολογίας ή μια περιήγηση όπως περίπου βλέπουμε στις σχετικές τηλεοπτικές σειρές.

Τι θα σύστηνες σε όλους αυτούς που θέλουν να ασχοληθούν με το αντικείμενο;

Νομίζω πως ήδη είπαμε αρκετά ώστε να προβληματίσουμε δημιουργικά τους αναγνώστες μας. Αυτό όμως που δεν πρέπει να λησμονούμε είναι το θέμα της ασφάλειας! Σε καμία περίπτωση η φαντασματοθηρεία δεν πρέπει να γίνεται από μόνο ένα άτομο, θα πρέπει πάντα να ενημερώνουμε φίλους ή συγγενείς για τον τόπο και τον χρόνο της δράσης μας, και θα πρέπει να προσέχουμε εξαιρετικά κάθε μας βήμα, καθώς η περίπτωση να συναντήσουμε ένα επιθετικό πνεύμα είναι ελάχιστη μπροστά στους κινδύνους που επιφυλάσσουν τα σάπια πατώματα, οι ετοιμόρροπες οροφές, τα σκουριασμένα καρφιά, οι πεταμένες βελόνες, οι μεθυσμένοι, οι περίεργοι τύποι και τα άγρια ζώα που αναζητούν καταφύγιο σε απομονωμένους χώρους.

Τέλος, μια αναπόφευκτη ερώτηση: Θεωρείς ότι υπάρχει θέση για το ghost hunting στην Ελλάδα της Κρίσης;

Όπως έχω πει πολλές φορές, μπορεί η Κρίση να αφορά την τσέπη μας, στην πραγματικότητα όμως είναι μια κρίση ψυχολογική, τόσο σε συλλογικό όσο και σε ατομικό επίπεδο!

Φαινομενικά, το ghost hunting είναι εντελώς άσχετο με την Κρίση, και εύλογα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια σχετικά φθηνή ενασχόληση που θα ξεκούραζε το ταλαίπωρο μυαλό. Θα μπορούσε ακόμη να δημιουργήσει νέες μορφές εργασίας (ghost tourism, ghost tours, ghost shops κ.α.) που ευδοκιμούν αρκετά χρόνια τώρα στο εξωτερικό και κυρίως στην Βρετανία.

Πρόσεξε όμως κάτι: ανεξάρτητα από τον τρόπο προσέγγισης και τα δεδομένα που προκύπτουν, η ενασχόληση με το ghost hunting αποτελεί μια υποσυνείδητη προσπάθεια εξορκισμού του timor mortis, τον φόβο του θανάτου. Και ως εκ τούτου, προσφέρει μάλλον αισιόδοξα μηνύματα σε όσους έχουν κουραστεί από τον υπέρογκο υλισμό και το πνευματικό αδιέξοδο που προσφέρει η κοινωνία μας σήμερα. Δεν είναι τυχαίο δε, πως στις ΗΠΑ υπάρχουν συμβουλευτικές ομάδες με ειδικούς που προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη μέσα από συνεδρίες με EVP!

Παράλληλα, η ενασχόληση με τον κόσμο των πνευμάτων, βοηθάει το άτομο να έρθει σε καλύτερη επαφή με την ιστορία, τις παραδόσεις και γενικότερα το παρελθόν του. Δεν είναι τυχαίο που το ghost hunting ευδοκιμεί σε χώρες που κυριολεκτικά λατρεύουν την ιστορία. Δεν πρόκειται αναγκαστικά για μια μορφή προγονολατρείας, παρά για έναν ζωντάνεμα των γεγονότων εκείνων που συνέθεσαν αυτό που είμαστε σήμερα.

Υπό αυτή την οπτική, ένας ghost hunter είναι ένας χρονοδίφης και τα δεδομένα που φέρνει πίσω δεν είναι μια κάποια νεκρή φασματική ηχώ αλλά ένα αληθινό κομμάτι της ιστορίας.

Τι πιο λογικό λοιπόν από το να αναζητήσουμε απαντήσεις στα θεμέλια που διαμόρφωσαν την σύγχρονη κοινωνία μας, αλλά και εμάς τους ίδιους. Από μια τέτοια εξερεύνηση, μονάχα πιο σοφοί μπορούμε να γίνουμε.

Ο Γιώργος Ιωαννίδης είναι ψυχολόγος, συγγραφέας και αρχισυντάκτης στο περιοδικό mystery. Μάθετε περισσότερα για την ζωή και το έργο του, στο προσωπικό του ιστότοπο www.apophenia.gr